Εισαγωγικά

Συντακτικό και (κυρίως) σχολιαστικό σημείο στίξης. Χρησιμοποιείται για να επιστήσει την προσοχή μας, να επισημάνει δηλαδή πως ένα συγκεκριμένο τμήμα του λόγου έχει κάποια ιδιαιτερότητα. Η πιο συχνή χρήση τους γίνεται: [α] Για την παράθεση κειμένου που έχει διατυπωθεί από άλλον σε ευθύ λόγο, κυρίως για να αποκτήσει ο λόγος αξιοπιστία (βλ. επίκληση στην αυθεντία), αλλά και παραστατικότητα (βλ. λογοτεχνικό διάλογο) (π.χ. «“Η γνώση είναι δύναμη”, είχε πει ο Francis Bacon, και η επιστήμη είναι ο καλύτερος τρόπος να κατακτηθεί η γνώση»). [β] Για να δηλωθεί η μεταφορική χρήση μιας λέξης/ φράσης (π.χ. «Η αποβιομηχάνιση της χώρας βρίσκεται στην “καρδιά” του προβλήματος της ανεργίας»). [γ] Για να δηλωθεί η αποστασιοποίηση του συγγραφέα από τα λεγόμενα και η ειρωνική, επικριτική κτλ. διάθεσή του (π.χ. «Η ανθρωπότητα “κατόρθωσε” με την αλαζονεία της να προκαλέσει μια χωρίς προηγούμενο οικολογική κρίση»). [δ] Για την παρουσίαση (i) ενός ειδικού όρου (π.χ. «Στην “κοινωνία της γνώσης” ο πλούτος παράγεται από την καινοτομία») κυρίως στον επιστημονικό λόγο, (ii) μιας έννοιας ‒ ορισμού (π.χ. «“Δημοκρατία” ονομάζεται το πολίτευμα στο οποίο ο λαός αποτελεί την ανώτατη εξουσία»), (iii) ενός τίτλου ή επωνυμίας (π.χ. «Το άρθρο του πρωθυπουργού στο “Βήμα της Κυριακής” προκάλεσε την αντίδραση της αντιπολίτευσης»), (iv) μιας λαϊκής λέξης/ φράσης ή νεολογισμού (π.χ. «Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο «ανέβηκε» στην ηλεκτρονική σελίδα του σχολείου»), (v) ενός ξένου όρου (π.χ. «Πολλοί νέοι ξεκινούν το κάπνισμα απλώς για να είναι “in” στην παρέα») κτλ. [ε] Για να δοθεί έμφαση, λειτουργία που επιτελεί στον προφορικό λόγο ο επιτονισμός της φωνής (π.χ. «Το ερώτημα είναι “ποιος” θα αναλάβει την ευθύνη για την προστασία του περιβάλλοντος»).