Εξήγηση

Η εξήγηση (explanation) είναι ένας κειμενικός τύπος που επιτελεί την κοινωνική λειτουργία της κατανόησης του «πώς» (εξηγήσεις ακολουθίας) και του «γιατί» (εξηγήσεις αιτίου – αποτελέσματος) λειτουργούν τα πράγματα στο φυσικό και κοινωνικοπολιτισμικό περιβάλλον μέσω χρονικής και αιτιακής αλληλουχίας προκειμένου να πληροφορήσει (π.χ. κοινές – προσωπικές εξηγήσεις, τεχνικές – επιστημονικές εξηγήσεις) ή να ενισχύσει την επιχειρηματολογία (π.χ. ερμηνευτικές εξηγήσεις).

Τα δομικά στάδια της εξήγησης είναι τρία: [α] Ταξινόμηση (κατηγοριοποίηση και περιγραφή της οντότητας), [β] εξήγηση (χρονική διαδοχή διαδικασιών ή ανάλυση αιτίων/ αποτελεσμάτων) και [γ] αξιολόγηση (προσωπικές παρατηρήσεις).

Οι κύριες γλωσσικές συμβάσεις της εξήγησης είναι: [α] Αιτιακοί δείκτες λόγου, [β] ονοματοποίηση (αναφορά σε διαδικασίες/ παράγοντες), [γ] ειδικό λεξιλόγιο και [δ] επιστημική τροπικότητα (βαθμός βεβαιότητας).